Wat bepaalt de actieradius van een elektrische fiets?

Factoren die een rol spelen bij de actieradius van een elektrische fiets zijn:

• De accucapaciteit
• De conditie (leeftijd) van de accu
• Is het een stadsrit of buiten de bebouwde kom rit?
• De trapondersteuningsstand en fietssnelheid
• Zijn er veel hellingen of juist vlakke gedeelten?
• De temperatuur
• De hoeveelheid wind
• De weerstand van het wegdek
• De spanning van de banden
• Het gewicht van de fietser met eventuele bagage
• Het gebruik van de versnelling

Wat wordt verstaan onder actieradius?

Met actieradius wordt verstaan hoeveel kilometer je trapondersteuning krijgt op een de elektrische fiets. Na deze afstand werkt de elektrische fiets als een normale fiets en moet je zelf (wat harder) trappen. Omdat de elektrische fiets iets zwaarder is dan een gewone fiets zal je iets meer kracht moeten zetten op je trappers nadat de accu op is.

Realiseer dat de actieradius de totale afgelegde weg is, dus met heen en terugreis. Als de fiets een gemiddelde actieradius heeft van 70 km dan kan je ongeveer 35 km ver weg fietsen en daarna moet je huiswaarts keren, tenzij je het niet erg vindt op het einde zonder trapondersteuning te fietsen.

Accu capaciteit versus actieradius

Hoewel de actieradius van zeer veel factoren afhankelijk is, zal de accucapaciteit de belangrijkste factor zijn. Op basis van de accucapaciteit kan je, door deze door 5,5 te delen een goede indicatie krijgen van de gemiddelde actieradius. Bedenk echter dat dit in de winter aanzienlijk minder is, zoals uitgelegd in de volgende paragraaf. Wanneer je accu een capaciteit heeft van 320 Wh dan is zal je met de formule 320 : 5,5 = 58,2 km een goede indicatie krijgen hoever je kan fietsen met hulp van de accu. Wanneer je de accu zoveel mogelijk ontziet, zoals het juist gebruik van de versnelling, de ondersteuningsstand laag houdt, en bij heuveltje op, je niet laat verleiden tot een zwaardere ondersteuningsstand zal je een veel grotere actieradius krijgen. Die is mogelijk wel 80 km of meer.

Temperatuursinvloed op de actieradius

In dit artikel kan je lezen dat de temperatuur een grote invloed heeft op de actieradius. Hoe kouder het wordt hoe minder energie een accu kan leveren en opslaan. Dit speelt niet alleen bij auto accu's maar dus ook bij accu's voor elektrische fietsen. Wanneer je met een elektrische fiets bij een temperatuur van -5° C fietst moet je niet verbaast zijn dat de actieradius met misschien wel een derde afneemt.

Invloed van de gekozen versnelling op de actieradius

Zoals je in dit artikel kan lezen streeft de elektrische fiets naar een ideale trapfrequentie. Dat heeft verregaande consequentie op de actieradius. Stel dat je stilstaat en je versnelling staat in de hoogste stand (om zo snel mogelijk te fietsen). Als je wegrijdt zal het erg moeilijk voor je zijn om in een korte tijd de ideale trapfrequentie te bereiken. Je moet zelfs letterlijk op de pedalen "staan" om de fiets een beetje vooruit te krijgen vanuit stilstand. Het motormanagement merkt dat je erg veel moeite hebt met het ronddraaien van de pedalen en zal dan, de hoeveelheid energie gaan opvoeren die de elektromotor zal leveren. Na enige tijd is dit (afhankelijk van de trapondersteuningsinstelling laag-normaal-hoog) mogelijk zelf de maximaal beschikbare motorkracht. Dan nog zal het motormanagement merken dat het allemaal niet snel gaat en zal, tot de tijd dat je de ideale trapfrequentie gaat benaderen, de energie van de elektromotor weer geleidelijk gaan afbouwen. De tijd dat de elektromotor zijn maximale ondersteuning bood vergde dit zeer veel accu energie waarmee de actieradius sterk bekort wordt.

We leren van het bovenstaande dat je bij het wegrijden moet starten met de laagste versnelling. In die laagste versnelling kan je vrij snel de ideale trapfrequentie bereiken waardoor de elektromotor relatief weinig energie hoefde te leveren. Zodra je sneller dan de ideale trapfrequentie gaat zal je automatisch overschakelen naar de volgende versnelling. Het doorschakelen zal je net zo vaak doorvoeren tot je een snelheid hebt bereikt die jij fijn vindt. Dat is als de trapfrequentie in de buurt van jouw optimale trapfrequentie ligt en je, in die trapondersteuningsstand, niet al te veel kracht moet uitoefenen op je trappers. Voor iedere snelheid hoort dus een meest geschikte versnelling. Zolang jij de juiste versnelling blijft gebruiken bij een bepaalde snelheid van fietsen zal de elektromotor maar beperkte ondersteuning hoeven geven wat positief werkt op de actieradius.

Hoe kan je de actieradius positief beïnvloeden?

De actieradius kan je vergroten door te kiezen voor een zo licht mogelijke trapondersteuningsstand. De meeste elektrische fietsen hebben drie standen: laag, normaal en hoog. In de hoog stand krijg je weliswaar veel ondersteuning van de accu/elektromotor en is het fietsen erg gemakkelijk, maar dit vergt het meest van je accu en zal dan snel op zijn. Gebruik je de laagste ondersteuningsstand dan zal je de meeste kilometers kunnen afleggen met trapondersteuning.

De actieradius kan je vergroten door niet al te snel te reiden. Naarmate de snelheid toeneemt zal ook de luchtweerstand toenemen, daarnaast zal je de elektromotor, zeker bij hogere snelheden, graag zijn deel willen laten "doen" om die hoge snelheid te bereiken. Deze beide elementen zorgen er voor dat rijden met een hoge snelheid een wat kleinere actieradius zal geven.

Veel te veel mensen rijden met veel te zachte banden. Dat geldt bij de auto maar zeker ook bij de fiets. Een zachte(re) band levert meer wrijvingsenergie op met het wegdek. Die energie moet jij samen met de accu/elektromotor leveren. Hoe lager deze weerstand hoe meer energie uit de accu gebruikt kan worden voor het overbruggen van grote(re) afstanden. Pomp je banden op tot 6 bar. Dat is veel harder als de meeste mensen denken dat noodzakelijk is. Die vinden het bij 3 a 4 bar al "hard genoeg". Door ze nog harder op te pompen zal je een grotere actieradius kunnen bereiken. Goed opgepompte banden kunnen tot wel tien procent meer actieradius opleveren.

Vooral bij gebruik van de elektrische fiets in het stadsverkeer speelt het gebruik van de juiste versnelling een zeer grote rol op de actieradius. Je moet bij iedere snelheid, dus ook bij het optrekken bij een stoplicht, een constante trapfrequentie (aantal keren dat je de trappers per minuut ronddraait) nastreven. Zodra de trapfrequentie lager is dan de ideale trapfrequentie, die op zo'n 60-70 ligt, zal het motormanagement je meer trapondersteuning geven om de ideale trapfrequentie te bereiken. En dat is wat je nou juist wilt voorkomen in het "zuinige rijden". Je moet dus zelf voor de juiste trapfrequentie zorgen en bij het wegrijden beginnen in een van de laagste versnellingen waardoor bij lage snelheden de trapfrequentie goed is. Zodra je meer snelheid krijgt moet je stap voor stap opschakelen waardoor de trapfrequentie in de buurt van de ideale trapfrequentie blijft liggen.

Ook het nemen van een viaduct of heuvel vergt veel energie en zal je accu flink belasten. Probeer met zo'n laag mogelijke ondersteuning omhoog te komen.

De actieradius is ook, te vergroten door je banden op spanning te brengen. De wrijving van je band met het wegdek wordt lager naarmate de band harder opgepompt is waardoor je accu minder energie hoeft te leveren.