Hoe maak ik van mijn netgekoppelde zonnepanelen een noodstroomvoorziening die bij stroomuitval - stroomstoring wel elektriciteit blijft leveren?

stroomstoring bommelerwaardstroomstoring Bommelerwaard

Je hebt net als vele Nederlands zonnepanelen op je dak liggen die aan het elektriciteitsnet gekoppeld zijn, een zogenaamde netgekoppelde zonnepaneel installatie. Stel dat het elektriciteitsnet uitvalt, een stroomstoring. Wat blijkt, ondanks de zonnepanelen op je dak, heb ook jij geen elektriciteit meer! Wat krijgen we nou zal je denken, ik heb toch zonnepanelen die elektriciteit leveren? Wat nou geen elektriciteit? Klopt dat wel? Kort antwoord: ja dat klopt. Lees het artikel waarom levert een zonnepaneel geen elektriciteit bij een stroomstoring? Wil je toch elektriciteit hebben van je zonnepanelen bij een stroomstoring - elektriciteitsuitval, dan leggen we in dit artikel uit wat je moet doen om dit doel te realiseren.

In dit artikel leggen we je uit hoe je, met een extra investering, bij een stroomstoring wel elektriciteit uit je zonnepanelen krijgt en het licht bij jou wel blijft branden zelfs als de zon onder gegaan is. Dit alles zonder gebruik te maken van een stinkende, herriemakende benzine noodstroom generator of diesel aggregaat. Je krijgt je stroom uit de onuitputtelijke energiebron: de zon. We beschrijven, gebaseerd op eigen ervaring, hoe je de zonnepanelen met netgekoppelde omvormers kan uitbreiden om dit mogelijk te maken. Daarbij is het niet nodig je bestaande zonnepaneelinstallatie aan te passen en blijft het mogelijk, net zoals nu, je surplus aan zonne-energie terug te leveren aan het elektriciteitsnet.

Uitgangspunten van de noodstroomvoorziening met netgekoppelde zonnepanelen

  • Bij stroomuitval / netspanningsuitval moeten we toch kunnen beschikken over elektriciteit.
  • De bestaande netgekoppelde zonnepanelen zijn de bron van de energie in geval van stroomuitval.
  • De bestaande netgekoppelde zonnepaneelinstallatie hoeft niet aangepast te worden.
  • Ook bij zonsondergang moeten we beschikken over elektriciteit (en dat kan alleen maar met accu's).
  • De accu's moeten automatisch overdag opgeladen worden met de energie uit de zonnepanelen.
  • De installatie moet geheel automatisch werken, inclusief het laden van de accu's.
  • Het omschakelen naar de noodstroomvoorziening moet heel simpel zijn, liefst zelfs geheel automatisch, dus zonder stekkers ompluggen of apparaten aan te zetten.

De in dit artikel beschreven oplossing voldoet 100% aan alle hierboven gestelde doelen en eisen.

Hoe bouw je een noodstroomvoorziening op gebaseerd op je huidige netgekoppelde zonnepanelen?

De basisgedachte achter de ombouw naar een noodstroomvoorziening die bij netspanningsuitval automatisch actief wordt, is dat je twee gescheiden elektriciteitsvoorzieningen gaat creëren in je huis (die twee elektriciteitsnetten moet geheel gescheiden blijven van het openbaar elektriciteitsnet!). De eerste is de bestaande elektriciteitsvoorziening in je huis met stopcontacten, schakelaars e.d. Daarnaast ga je een beperkt "noodstroomnet" maken.

Je kan dit noodstroomnet op twee manier implementeren. Het eenvoudigst is dit noodnet vast aan te leggen. De apparaten die aan dit noodnet gekoppeld zijn krijgen, wanneer de netspanning beschikbaar of is uitgevallen, te allen tijde elektriciteit. Overschakeling bij een stroomstoring gaat geheel automatisch. Realiseer dat dit noodnet zo goed stroomstoringen opvangt dat zelfs kritische apparaten, zoals je computer en de alarminstallatie, zonder haperingen door blijven werken en niets merken van een overschakeling tussen het openbaar elektriciteitsnet en de stroomopwekking uit de accu's / zonnepanelen bij een stroomstoring. Met een technische term wordt dit een UPS functionaliteit genoemd.

Voor de duidelijkheid: in de normale situatie wanneer dus het openbaar elektriciteitsnet functioneert is het noodstroomnet automatisch gekoppeld aan het openbaar elektriciteitsnet. De accu's worden dus niet belast (maar wel op spanning gehouden). Wanneer sprake is van een stroomstoring op het openbaar elektriciteitsnet zal deze noodstroomvoorziening automatisch en razendsnel het openbaar elektriciteitsnet afschakelen. Je houdt dan het geïsoleerde noodstroomnet over waar gewoon 230 Volt op beschikbaar blijft.

De elektriciteit / energie wordt in dat geval geheel verzorgd door de zonnepanelen. Mocht dit niet toereikend zijn dan worden de accu's ingeschakeld en zullen dan wel langzaam ontladen worden. Ook bij zonsondergang beschik je over elektriciteit. Wanneer de volgende dag de zon weer gaat schijnen komt de energie weer uit de zonnepanelen en worden tegelijkertijd de accu's weer opgeladen.

Het alternatief (waar wij voor hebben gekozen) is om het noodnet "klaar te leggen". Ons noodnet bestaat uit een aantal verlengsnoeren en stekkerblokken, keurig voorzien van stickers die beschrijven waar welk snoer moet liggen en zit in een plastic tas die bij de omvormer hangt. Zodra een stroomstoring zich voordoet rollen we de verlengkabels uit en bouwen we het noodstroom net op. Zodra sprake is van een stroomstoring halen we de 230 Volt steker van de zonnepaneel omvormers uit de het (normale en openbaar net gekoppelde) stopcontact en stoppen deze in het "noodstroomnetwerk" (zwarte stekkerblok in illustratie hieronder). Daarna verbinden we de cv, koelkast een vriezer ook aan dit stekkerblok en zetten de omvormer aan en hebben dan een werkend noodstroomnet!

installatieschema noodstroom met zonnepanelen
installatieschema noodstroomvoorziening met zonnepanelen. Een cruciale functie is weggelegd voor de Victron Multiplus compact omvormer

Technisch, heel erg simpel uitgelegd, werkt deze noodstroomvoorziening als volgt. We plaatsten tussen het openbaar elektriciteitsnet (witte steker links) en de omvormer(s) van de zonnepanelen een automatische (!) schakelaar (die zit in de rechthoekige blauwe doos aan linker zijde, wat de omvormer / acculader blijkt te zijn).

Onder normale condities is die schakelaar gesloten. Daardoor zal het openbaar elektriciteitsnet (links), de omvormers van de zonnepanelen en het noodstroomnet (zwart stekkerblok midden) aan elkaar gekoppeld zijn. De zonnepanelen leveren hun elektriciteit aan het noodstroomnet, en aan het elektriciteitsnet (dus teruglevering van de zonnepanelen bij overschot aan energie is gewoon mogelijk).

Wanneer zich een stroomstoring voordoet zal de schakelaar (in de omvormer / acculader) automatisch het openbaar elektriciteitsnet loskoppelen. Dan blijft wel de verbinding bestaan tussen de omvormers van de zonnepanelen en het noodstroomnet. Daardoor blijven de apparaten die aan het noodstroomnet gekoppeld zijn elektriciteit ontvangen, die wordt gemaakt door de zonnepanelen eventueel aangevuld door de combinatie accu-omvormer.

De beschreven "schakelaar" blijkt in de praktijk een zeer uitgekiend stukje elektronica te zijn in de vorm van een speciaal voor deze toepassing gemaakte (dus zeer speciale!) 12Volt (of 24 Volt) naar 230 Volt omvormer (en tevens acculader). In die omvormer bevindt zich de genoemde schakelaar (en nog veel meer).

We schreven het al hiervoor, voor deze oplossing is een speciale omvormer noodzakelijk. Wij gebruikten de Victron Multiplus compact 24/2000/50 omvormer die overigens 100% gelijk is aan de 12 Volts variant de Victron Multiplus compact 12/2000/70. Deze MultiPlus omvormers zijn speciaal voor deze taak gemaakt. Een normale 12V naar 230V omvormer zal hier totaal niet werken en mogelijk zelfs defect raken! In dit artikel hebben we de Victron MultiPlus omvormer uitgebreid getest. Overigens, Victron is niet de enige fabrikant die dit soort omvormers/laders maakt die kunnen samenwerken met netgekoppelde zonnepanelen.

SMA met hun Sunny Island omvormers kunnen dit ook, wij hebben echter praktische ervaring met de MultiPlus vandaar dat we aan deze omvormers in dit artikel refereren.

Verder lezen

In deel twee van dit artikel gaan we uitgebreid in op deze speciale omvormer.

Wat is het alternatief?

De hier voorgestelde oplossing is niet goedkoop. Het vergt een flinke eenmalige investering maar daarna kan je onuitputtelijk gebruik maken van de energie van de zon (even de levensduur van de accu's negerend, wat overigens wel een rol speelt). Het alternatief is zeker goedkoper.

Je kan een benzine generator of dieselaggregaat aanschaffen. Voor vijfhonderd tot duizend euro heb je al een leuke generator. Maar... je hebt dan wel brandstof nodig. Die moet je opslaan "voor het geval dat". En waar sla je dat op? In je huis mag niet, daar zal je brandverzekering niet gelukkig van worden. Als je brandstof langdurig gaat opslaan zal dit gaan "vlokken". Je moet speciale voorziening treffen om dit te voorkomen. Daarnaast, hoeveel brandstof moet je opslaan? Heb je die ruimte wel? En even wat brandstof erbij kopen zal mogelijk bij een langdurige calamiteit niet mogelijk zijn.

Wanneer je een noodstroom generator start valt een ding meteen op, hij maakt flink wat herrie. Dat is niet alleen vervelend maar zal in tijd van een stroomstoring "nieuwsgierigen" aan trekken die graag een beetje stroom van je willen "lenen" met een extra verlengsnoer... In dit artikel zal je er al snel achter komen dat je noodstroomvoorziening een heel beperkte energievoorraad heeft. Je komt zelf al te kort laat staan dat je anderen kan helpen.


Foutje of aanvulling? Stuur ons een reactie

home­ >noodstroom, generator, aggregaat >noodstroom met zonnepanelen